Polski Klub Ekologiczny : „Rzeka Biała – zagrożenie czy szansa?”

„Rzeka Biała – zagrożenie czy szansa?”

Pod takim tytułem w dniach 16-17 października 2014 r. w Ciężkowicach obyła się konferencja inauguracyjna projektu „Unikalne walory Doliny Rzeki Białej wartością społeczną i ekonomiczną regionu”. Podczas konferencji dyskutowano o roli, jaką obecnie pełni rzeka Biała, o metodach zabezpieczenia się przed powodzią, a także o kierunkach w jakich powinno się podążać mając na uwadze zarówno ochronę walorów przyrodniczych rzeki, jak i rozwój ekonomiczny regionu.

W konferencji uczestniczyli przedstawiciele świata nauki, zajmujący się tematyką przyrody i wody – w tym zabezpieczeń przeciwpowodziowych, samorządowcy i przedstawiciele instytucji i organizacji działających na rzecz ochrony środowiska oraz dziennikarze. Konferencję rozpoczęła prezentacja projektu, której dokonała Maria Staniszewska – Prezes Polskiego Klubu Ekologicznego oraz Wojciech Sanek – Dyrektor Muzeum Przyrodniczego w Ciężkowicach.

Na temat walorów przyrodniczych i społecznych wykład poprowadził prof. dr hab. Henryk Okarma z Instytutu Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk. O roli, jaką pełni Biała mówił dr hab. Bartłomiej Wyżga z IOP PAN, natomiast o obszarach Natura 2000 wyznaczonych w dolinie rzeki mówił dr hab. Tadeusz Zając. Po każdym bloku wykładowym przewidziano czas na dyskusję, którą moderowała Pani Dorota Pomadowska. Podczas dyskusji po pierwszej części rozmawiano o sposobach wykorzystania rzeki w sposób nieinwazyjny. Jak pokazać walory przyrodnicze rzeki jednocześnie je chroniąc?

Obecnie rzeka wykorzystywana jest rekreacyjnie, turystycznie i edukacyjnie. Rzeka będzie tak służyć do momentu, kiedy będzie wyglądała naturalnie, dlatego wszelkie prowadzone tu działania powinny być właściwie planowane – mowa tu głównie o działaniach przeciwpowodziowych. Mówiono także o nagminnym, nielegalnym procederze wydobycia żwiru, który znacznie zubaża walory przyrodnicze, ale także przyczynia się w dużym stopniu do powodzi.

Nie ulega wątpliwości, że rzeka kilka razy do roku wyrządza starty. Skutecznych metodom ich minimalizacji była poświęcona druga część konferencji, podczas której prezentacji dokonali dr Marek Jelonek z RZGW Kraków oraz mgr inż. Roman Konieczny. Bardzo ciekawe, skuteczne i tanie rozwiązania zatrzymujące wodę w górach, a więc minimalizujące starty wyrządzone przez wodę w dolnym biegu rzek, zaprezentował dr Piotr Topiński w swoich filmach. Podczas dyskusji zwrócono uwagę, jak wiele podejmowanych obecnie działań przeciwpowodziowych przynosi dokładnie odwrotny od zamierzonego skutek, pochłaniając przy tym olbrzymie nakłady finansowe. Zainteresowanie uczestników tematem oraz chęć dyskusji nad znalezieniem wyjścia z błędnego koła działań przeciwpowodziowych były bardzo duże, stąd pierwszy dzień konferencji zakończył się później, niż zaplanowano, co pokazuje jak społecznie ważnych zagadnień dotyczył.

Drugiego dnia miał miejsce wyjazd studialny w dolinę rzeki Białej, który przygotował i prowadził dr Marek Jelonek. Uczestnicy wyjazdu mieli okazję zobaczyć wybrane zabezpieczenia przeciwpowodziowe, a także porozmawiać z mieszkańcami, którzy żyją i prowadzą działalność na terenach, gdzie rzeka wylewa przy większych wezbraniach. Prezentowane przykłady zarówno te pozytywne, jak i negatywne – działań, do końca nieprzemyślanych dały możliwość uczestnikom przekonania się na własne oczy, jak duża jest skala problemu.

Podczas konferencji wyraźnie zarysowała się chęć wspólnego działania naukowców, części samorządowców oraz ekologicznych organizacji pozarządowych w celu wdrażania skutecznych działań przeciwpowodziowych mających na uwadze zachowanie tych jakże cennych walorów przyrodniczych doliny rzeki Białej.

Prezentacje
Galeria